Pu-erh çayı, adını Çin’in Yunnan eyaletinde bulunan Pu’er bölgesinden alır ve kökeni yaklaşık 1700 yıl öncesine kadar uzanır. Tarihsel olarak, bu çay antik Çin’deki ticaret yollarında önemli bir ürün olarak geliştirilmiştir. Özellikle Yunnan bölgesinden Tibet, Myanmar ve diğer komşu ülkelere ihraç edilmiştir. Bu çay türü, fermantasyon ve yıllandırma süreçleriyle diğer çay türlerinden ayrılır.
Pu-erh Çayı Nasıl Ortaya Çıkmıştır?
Pu-erh çayı ilk olarak Çin’in Tang Hanedanlığı döneminde (618-907) üretilmiştir. O dönemde çayın uzun mesafeli taşınmasında kolaylık sağlamak amacıyla çay yaprakları preslenip tuğla, disk veya yuvarlak şekillerde saklanıyordu. Bu süreç sırasında çay doğal fermantasyona uğrayarak kendine özgü zengin ve yumuşak bir tat kazanıyordu. Bunun fark edilmesiyle bilinçli fermantasyon teknikleri geliştirilmiştir.
Pu-erh Çayı Nasıl Elde Edilir?
1. Hasat: Pu-erh çayı, büyük yapraklı Yunnan çay bitkisinden (Camellia sinensis) elde edilir. Çay yaprakları genellikle ilkbahar veya sonbaharda toplanır.
2. Şekillendirme ve Kurutma: Toplanan yapraklar kavrulup yumuşatılır, ardından elle yuvarlanarak veya preslenerek istenen şekle getirilir. Daha sonra güneşte kurutulur.
3. İki Ana Tür:
• Sheng Pu-erh (Ham Pu-erh): Doğal olarak fermante olur. Bu çay yıllandırıldıkça daha kaliteli ve karmaşık tatlara sahip olur.
• Shou Pu-erh (Olgunlaştırılmış Pu-erh): Kontrollü bir fermantasyon sürecinden geçer ve daha hızlı tüketilebilmesi için genellikle birkaç hafta ile birkaç ay arasında işlenir.
4. Fermantasyon: Pu-erh çayının en ayırt edici özelliği, doğal mikroorganizmaların yardımıyla fermentasyona uğramasıdır. Bu süreç, çaya zengin, topraksı ve yumuşak tatlar kazandırır.
5. Yıllandırma: Pu-erh çayı, özellikle iyi muhafaza edilirse, şarap gibi yıllandıkça daha kaliteli hale gelir. Doğru saklama koşullarında (serin, kuru ve havadar bir ortamda) onlarca yıl saklanabilir.
Pu-erh Çayı Neden Özel?
• Fermantasyon sayesinde probiyotik özellikler taşır, bu da sindirime yardımcı olur.
• Yıllandıkça daha zengin ve kompleks tatlara sahip olur.
• Antik çağlardan beri, özellikle Çin’de, hem sağlık faydaları hem de kültürel değeriyle öne çıkar.
Pu-erh çayı bugün hâlâ prestijli bir çay türü olarak Çin’in yanı sıra tüm dünyada çay severler tarafından tüketiliyor.
