Pek çok zihinde, resmi çay töreni Japon kültürünün ikonik bir temsili olarak Kabul görür. Hatta bu konuda çok ilginç olan bir nokta ise çay seremonilerinin geçmişinin Çin’de Japonya’ya kıyasla 900 yıl kadar daha eski olmasına ragmen çoğumuz Japon Çay Seremonilerini daha çok tanıyoruz.
İşte markamızda tam bu noktada ortaya çıktı, “Çay seremonisi”, kelimenin tam anlamıyla “the way of tea” anlamına gelen Chado’yu anlatırken yetersiz kalabilir. “Cha”, “çay” anlamına gelir; “do” ise “yapmak”, “yol” yani yapılış yolu, yöntemi anlamına gelir.
Chado kimi zaman ise “cha no yu” yani “sıcak çay suyu” anlamında kullanılsada çoğumuz Chado ifadesini duyduğumuzda kafamızda Japon Çay Seremonileri canlanmaktadır. Bu törenlerde çay hazırlama ve içme ile ilgili her türlü ayrıntıya özen göstererek katılımcılar, paylaşıma dayalı ve samimi bir çay deneyimi yaşarlar.
Çay, uzun zamandır Çin’deki Ch’an rahipleri tarafından meditasyon sırasında uyanık kalmaları için kullanıldı ve kökenleride buraya dayanıyor. Abartılı bulabilirsiniz fakat efsaneye göre, Ch’an’ın (Zen) kurucusu Bodhidharma meditasyon sırasında uyanık kalmaya çalışırken, göz kapaklarını çıkardı ve çay bitkileri çıkan göz kapaklarından dökülmeye başladı.
Dokuzuncu yüzyıldan başlayarak Çin’e gitmek üzere seyahat eden Japon Budist rahipler çay ile geri dönüş yaptılar. 12. yüzyılda, Japonya’daki ilk Zen ustası olan Eisai (1141-1215), Çin’den Rinzai Zen’i getirerek, bir kasede çırpılmış toz çay ve yeşil çay ile çırpma suyunun karıştırılması için yeni bir yol geliştirdi. Bu yöntem hala Chado Japon Seremonilerinde kullanılan çayı yapmak için iyi bir yöntem olarak hayatına devam etmektedir.
Zen’e Göre Dikkatini Kesilmek
Dikkatli olmak, Zen pratiği için çok önemlidir. Zazen ile birlikte, Zen’in çok sayıda sanat ve tören uygulaması, tüm zihninizle odaklanacak şekilde bir dikkat gerektiriyor. Bir keşişin kıyafetindeki kıvrımlar, kase ve çubuklarının yerleşimleri, bir çiçek aranjmanının bileşimi bir bütün olarak uyum içerisinde planlanmalıdır.
Wabi-cha
Şimdi çay seremonisi olarak adlandırdığımız şey, Ashikaga Yoshimasa için önemli bir danışman olan eski bir Zen rahibi tarafından yaratıldı. Murata Shuko (c. 1422-1502) ustasının görkemli villasında küçük, sade bir odada çay ikram etti. O hepimizin bildiği Japon Porselenleri bu tören esnasında toprak çömleklerle yer değiştirdi. Sadeliğin ve farklı bakış açılarının öne çıktığı bu törene Wabi-cha adı verilir.
Rikyu ve Raku
Murata Shuko’dan sonra gelen tüm çay ustaları düşünüldüğünde Sen no Rikyu (1522-1591) en çok bilinenlerden bir diğeridir. Shuko gibi Rikyu’da, güçlü bir adam olan efendi Oda Nobunaga’nın çay ustası olmak için bir Zen manastırından ayrıldı.
Nobunaga öldüğünde, Rikyu Nobunaga’nın halefi Toyotomi Hideyoshi’nin hizmetine girdi. Tüm Japonya’nın hükümdarı Hideyoshi çay töreninin büyük bir hamisi idi ve Rikyu onun tercih ettiği çay ustası olarak biliniyordu.
Rikyu aracılığıyla, wabi-cha bugünün sanat formu oldu, seramik ve mutfak eşyaları, mimarlık, tekstil, çiçek düzenleme ve çay toplama deneyimi ile ilişkili diğer el sanatları içeren bir kültür ortaya çıktı.
The Way of Tea
Geleneksel bir çay töreninde birçok değişken vardır, ancak genelde misafirler ağızlarını ve ellerini yıkarlar ve odaya girmeden önce ayakkabılarını çıkarırlar. Yiyecek önce servis edilebilir. Ev sahibi bir su ısıtıcısında suyu ısıtmak için kömür ateşi yakar ve çay aletlerini temizler. Daha sonra ev sahibi, toz çayı ve suyu bir bambu çırpıcı ile karıştırır. Bu hareketlerin hepsinin törenselleştirildiğini hayal edebilirsiniz ve törene tam olarak girebilmek için konukların bir çok ayrıntıya dikkat etmesi gerektiğini düşünün.
Konuklar çayları, ritüele göre aralarından geçen tek bir kaseden yudumlayabilirler. Ne zaman eğileceği, ne zaman konuşulacağı, kasenin nasıl idare edileceği – hepsi kesin formları takip eder.
